Een brug naar Amsterdam-Noord

Elke zichzelf respecterende stad aan het water is gekroond met tenminste één brug die de stad met de overzijde verbindt. Londen heeft de Tower Bridge, San Francisco de Golden Gate Bridge, Lissabon de Vasco da Gamabrug en Rotterdam heeft de Erasmusbrug. In Amsterdam ontbreekt de stadsbrug. Alleen met de auto is het mogelijk om over de A10 het IJ te passeren of door de Coen- of de IJtunnel te rijden. Fietsers en voetgangers zijn aangewezen op de pont. Amsterdam moet niet de reizigers betalen voor een pont waar ze niet zonder kunnen, maar een brug bouwen over het IJ.


In Rotterdam is de Erasmusbrug gebouwd om het zuidelijke deel van de stad met het centrum te verbindingen. Rotterdam-Zuid is vooral bebouwd met sociale huurwoningen en kent de nodige sociale problemen. De vergelijking met Amsterdam-Noord houdt daar niet op. Het verplaatsen van de oude havengerelateerde bedrijvigheid in Amsterdam-Noord richting de zee is een kans om nieuwe stadswijken te ontwikkelen langs het water, die aantrekkelijk zijn om in te wonen. In Rotterdam zijn in de vrijgekomen havens en pakhuizen nieuwe woningen gekomen en worden steeds meer creatievelingen en hoogwaardige bedrijven aangetrokken. Zo worden nieuwe bewoners aangetrokken worden die in het verleden de overkant meden.

Juist nu in Amsterdam-Noord nieuwe woningen gebouwd worden, er bedrijfsruimte voor creatievelingen bij komt en aantrekkelijke culturele voorzieningen naar de “overkant” verplaatst worden is een verbinding noodzakelijk. In Rotterdam heeft de Erasmusbrug beide delen van de stad niet alleen ruimtelijk en verkeerskundig, maar ook symbolisch verbonden. Rotterdam wist zo haar zilver (het water) om te zetten in goud. Amsterdam zou zijn zilver ook eens moeten oppoetsen.

De nieuwe bewoners van Noord kunnen, na 2017 of misschien later, gebruik maken van de Noord-Zuidlijn. Maar als zij met de fiets naar de stad willen zijn zij nog altijd aangewezen op de pont. En dat terwijl Amsterdammers graag fietsen. En dat in een stad waar de fiets juist zo belangrijk is. Binnen de stad (tot 7,5 km) is de fiets zelfs het populairste vervoersmiddel. Gelukkig maar, want de fiets is niet alleen het meest milieuvriendelijk, maar ook het best ruimtelijk in te passen, goedkoop, en veroorzaakt weinig overlast.


Natuurlijk moet het IJ toegankelijk blijven voor grote schepen, met name voor de indrukwekkende en profijtelijke cruiseschepen die de Passengers Terminal aandoen. Daarom zal de brug open moeten kunnen en in de breedte genoeg ruimte moeten hebben voor grote zeeschepen. De brug zou de vorm van een kattenrug kunnen hebben, zodat de brug alleen voor grote schepen open hoeft. Daarbij past de kattenrug wel bij Amsterdam; ook de brug naar Java-eiland heeft deze vorm. Ditzelfde Java-eiland is een mooie locatie om noord te verbinden met de stad. Een alternatief is een verbinding tussen het Buikslotermeerplein en het Centraal station, daar concentreert nu het verkeer naar noord zich, en liggen de bestaande ontsluitingen.

Bezwaren zijn er natuurlijk ook. Amsterdam heeft zijn handen al vol aan de Noord-Zuidlijn. Toch is het gek dat er wel miljarden beschikbaar zijn voor een metroverbinding, maar dat een eenvoudige fietsbrug ontbreekt. Waarom dan niet investeren in een verbinding die Amsterdam-Noord tot een volwaardig stadsdeel binnen de ring maakt? Zo’n brug hoeft maar een fractie te kosten van de metroverbinding. Ook de waarde van woningen in Noord zal er zeker niet onder te lijden hebben. En juist nu, nu de Noord-Zuidlijn Noord dichterbij brengt en er zo veel geïnvesteerd wordt in de ontwikkeling van Noord kan de brug de metro mooi aanvullen en reizigers een serieus alternatief bieden. Alleen als er een brug is kan Amsterdam-Noord echt onderdeel worden van de stad.