De commissaris van de koningin van Zuid-Holland
Jan Franssen stelt voor om Zuid-Holland met Zeeland en westelijk Noord-Brabant te fuseren, om zo een zuidelijke Randstadprovincie te creëren. Hij doet dit naar aanleiding van de kabinetsplannen om Noord-Holland, Flevoland en Utrecht te fuseren, om zo de Noordvleugel van de Randstad in een provincie onder te brengen, (
waar al eerder over geschreven is op dit blog).
Zuidwest Nederland, klik hier voor de grote kaart Bron: Jan-Willem van Aalst — www.imergis.nl
Letterlijk zegt de CvK:
Het kabinet heeft met de Visienota 'Bestuur en Bestuurlijke Inrichting' voor de Randstad half werk verricht. Eerlijk gezegd heeft dit kabinet broddelwerk afgeleverd. Tot de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wil ik zeggen: wie A zegt, moet ook B durven zeggen. Bij een metropoolregio Den Haag-Rotterdam hoort een grotere provincie dan Zuid-Holland. Dit kabinet heeft gekozen voor een vleugelbenadering. Dan moet je er wel voor zorgen dat beide vleugels in evenwicht zijn. In de huidige kabinetsvisie is daarvan geen sprake. Dat brengt de vogel - in casu de Randstad - op den duur alleen maar schade toe. Op één vleugel kun je immers niet vliegen. Bij een keuze voor een Noord- en een Zuidvleugel ligt het perspectief voor Zuid-Holland in de verdere ontwikkeling van een krachtige Nederlands-Vlaamse Delta met de sterke as Rotterdam-Antwerpen als economische motor. Een fusie tussen een eventueel te splitsen Zuid-Holland, Zeeland en westelijk Noord-Brabant is de noodzakelijke voorwaarde om vorm en inhoud van een sterke zuidelijke Randstad te kunnen combineren met het lucht en ruimte geven aan de metropoolregio. Ik nodig het kabinet uit deze fusiemogelijkheid te verkennen en bij de provincies Zeeland en Noord-Brabant de ruimte te peilen. Het kabinet moet het werk afmaken door het in de Visienota geschetste perspectief te vertalen in een helder proces in plaats van provincies onderling te laten bakkeleien.
Zoals bekend zijn er meerdere redenen om tot een fusie van de noordelijke Randstadprovincies over te gaan. Almere is sterk verbonden met Amsterdam, en tegelijkertijd met de provincie Utrecht en de rest van Noord-Holland. Het Gooi loopt steeds meer over in de Utrechtste heuvelrug. En de steden Amsterdam en Utrecht delen steeds meer dezelfde voorsteden. Een fusie zou hier logisch zijn, om eenheid te creëren in bijvoorbeeld het verkeer- en vervoersbeleid en de ruimtelijke ordening.
Zuid-Holland
Maar dan Zuid-Holland. Dat is in inwonertal nu al de meest inwonersrijke provincie van Nederland (meer dan 3,5 miljoen inwoners). De Commissaris van de Koningin vindt dat er geen evenwicht meer is tussen de beide Randstadprovincies als de noordelijke delen worden samengevoegd, hoewel de nieuwe provincie Noord-Randstad slechts 4,3 miljoen in totaal zou tellen. Net iets meer dan het huidige Zuid-Holland dus. De beide vleugels komen juist in evenwicht door een fusie.
De twee grote steden in de regio zijn Rotterdam en Den Haag. Het mooie is, die steden liggen, inclusief hun voorsteden, volledig in de provincie. En voor zover de steden vergroeien met andere steden is het vooral een kwestie van met elkaar vergroeien. Ook worden de metropoolregio's Haaglanden en Rijnmond
langzaam samengevoegd. Daar is dus eigenlijk geen probleem. Waardoor een fusie eigenlijk zinloos is; het lost geen enkel probleem op.
Zeeland
Zeeland is juist een vrij dunbevolkte provincie (kijk bijvoorbeeld eens op
deze kaart), met veel platteland en water en juist weinig inwoners. Lucht en ruimte inderdaad. Dat is juist een prima eenheid. Misschien wat weinig inwoners voor één provincie, maar qua ruimtelijke ordeningsbeleid en verkeer- en vervoersbeleid toch duidelijk een goed hanteerbare geheel. De commissaris van de koningin van Zeeland, Karla Peijs heeft dan ook al negatief gereageerd, zij wil zeker niet fuseren als dat inclusief Den Haag is, dat zou de kern van de provincie veel te veel in het noorden plaatsen (
zie ad.nl).
Noord-Brabant
Het westen van Noord-Brabant is een heel ander verhaal. Deze regio, met Breda, Tilburg, Roosendaal en Bergen op Zoom, is wel voor een goed deel op Zuid-Holland georiënteerd, en Zeeland weer enigszins op die regio. In die zin is het geen bizar idee om na te denken over goede samenwerking tussen dit gebied en het Rotterdamse, bijvoorbeeld. Maar het gebied hangt ook sterk samen met Noord-Brabant. De term Brabantstad (soms ook wel Brabantse Stedenrij) is uitgevonden om na te denken over betere samenhang tussen de vijf grote (Nederlandse) Brabantse steden, inclusief Den Bosch, Eindhoven en Helmond. Deze samenwerking verloopt in principe goed, en de steden liggen ook vrij stevig in het centrum van Noord-Brabant gepositioneerd. Ook hier is dus geen enkele behoefte aan verandering, zeker niet aan het afsplitsen van een deel van de provincie om met een andere provincie samen te gaan, en dan ook nog met de Randstad.
Al met al is het een onzinnig plan om Zuid-Holland, Zeeland en West-Noord-Brabant samen te voegen. Het zuidelijke deel maakt geen onderdeel uit van de Randstad, samenvoeging lost geen problemen op, en de zuidelijke provincies zitten naar alle waarschijnlijkheid niet te wachten om onderdeel te worden van de superprovincie Zuidwest Nederland (want hoe moet je het anders noemen?). Dit gaat hem niet worden.
Zie hier de volledige toespraak (pdf)
Via en
via
